Mając na uwadze Państwa częste wątpliwości i pytania związane z przesłankami rozwodu oraz przebiegiem samego postępowania rozwodowego, poniżej prezentujemy informacje wyjaśniające te kwestie.

Wystąpienie z żądaniem rozwodu

Z żądaniem rozwodu może wystąpić każdy z małżonków, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Warto zaznaczyć, że legitymacja w procesie o rozwód nie przysługuje prokuratorowi.

Rozkład pożycia

Wspólne pożycie to nic innego jak więź o charakterze duchowym, fizycznym oraz gospodarczym, która stanowi cel małżeństwa i umożliwia realizację jego podstawowych zadań. Warunkiem orzeczenia rozwodu jest trwały i zupełny rozkład pożycia, przy czym konkretyzacja jego przejawów ma kluczowe znaczenie w przypadku ustalania winy rozkładu pożycia, bądź negatywnych przesłanek udzielenia rozwodu.

Nie można całkowicie zaniechać postępowania dowodowego, nawet w przypadku zgodnego wniesienia przez małżonków o odstąpienie od ustalania winy rozkładu pożycia. W sprawach rozwodowych nie można oprzeć rozstrzygnięcia na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych. W każdej sprawie o rozwód, nawet gdy pozwany uznaje żądanie pozwu i brak wspólnych małoletnich dzieci, sąd zarządza przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron.

Warto zaznaczyć, że nawet błahe przyczyny mogą prowadzić do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Konieczna jest wówczas ich analiza z perspektywy zgodności z zasadami współżycia społecznego, czy dobrem wspólnych małoletnich dzieci.

Rozkład pożycia w rozumieniu więzi fizycznej, gospodarczej i duchowej winien mieć charakter rozciągnięty w czasie, a nie jednorazowy. Musi dojść do rozpadu wszystkich trzech wymienionych wyżej więzi. Poprzez sformułowanie „więź” nie należy rozumieć formy uzależnienia, lecz współdziałanie stron w sposób dobrowolny. Brak uczucia, czy brak więzi fizycznej przy jednoczesnym podtrzymywaniu więzi gospodarczej nie przesądza o zupełnym rozkładzie pożycia małżeńskiego. Nie można bagatelizować kwestii związanej ze współżyciem seksualnym małżonków. Niejednokrotnie małżonkowie wnoszą o rozwód, twierdząc że regularne współżycie jest wynikiem atrakcyjności fizycznej, czy przejawem zaspokojenia własnych potrzeb.

W celu orzeczenia rozwodu niezbędne jest, aby rozkład pożycia małżeńskiego miał charakter trwały. Zdefiniowanie terminu „trwały” jest w tym przypadku bardzo trudne, bowiem brak wyraźnych wskazówek interpretacyjnych i konieczne jest każdorazowe odniesienie się do stanu faktycznego konkretnej sprawy. Podczas gdy w jednym przypadku okres kilku miesięcy rozłąki małżonków wystarczy do uznania, iż nastąpił trwały rozpad pożycia małżeńskiego, w innej konieczny będzie upływ nawet kilku lat.

Sąd wydaje wyrok biorąc za podstawę rozstrzygnięcia stan faktyczny sprawy z chwili jej zamknięcia.

Właściwość sądu

Do rozpoznania sprawy o rozwód właściwy jest wyłącznie sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. W braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a gdy i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.

Przepisy nie wymagają, by miejsce zamieszkania małżonków było ich wspólnym miejscem zamieszkania. Wystarczy bowiem, aby miejsca osobnego zamieszkania małżonków położone były w okręgu tego samego sądu.

W ustawie brak wymogu, aby któryś z małżonków w dalszym ciągu mieszkał lub przebywał w poprzednim miejscu zamieszkania. W zupełności wystarcza ażeby miejsce poprzedniego zamieszkania oraz aktualne miejsce zamieszkania bądź zwykłego pobytu jednego z małżonków znajdowały się w okręgu tego samego sądu.

Należy wyjaśnić, że miejscem zwykłego pobytu jest główne centrum egzystencji w danym miejscu, niezależnie od zamiaru stałego przebywania w przyszłości.

Jurysdykcja krajowa

Jurysdykcja krajowa to ogólna właściwość sądów powszechnych danego państwa do rozstrzygania spraw cywilnych na jego terytorium.

Sprawy małżeńskie oraz sprawy dotyczące małżeńskich stosunków majątkowych należą do jurysdykcji krajowej również wtedy, gdy:
a) oboje małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania lub ostatnie miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli jedno z nich nadal ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
b) małżonek będący powodem ma co najmniej od roku bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
c) małżonek będący powodem jest obywatelem polskim i ma co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
d) oboje małżonkowie są obywatelami polskimi.

Jurysdykcja krajowa jest wyłączna gdy oboje małżonkowie są obywatelami polskimi oraz mają miejsce zamieszkania i miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej.

Jurysdykcja krajowa w sprawie małżeńskiej obejmuje także orzekanie o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi małżonków.

Nasza Kancelaria oferuje profesjonalną pomoc w zakresie prowadzenia spraw rozwodowych.

Zapraszamy do kontaktu.

 

Zdjęcie: Unsplash